Najbliższe 3 lata, rok 2017, 2018 i 2019, to czas realizacji dużego programu modernizacyjnego w gminie Psary. To historyczny czas, podczas którego zaplanowano do końca 2019 r. wykonanie blisko 70 zadań budowlanych o łącznej wartości ponad 57 mln zł.
W najbliższych latach zrealizowane zostaną różnorodne projekty oraz zadania budowlane i remontowe. Działalność inwestycyjna samorządu skoncentruje się na wszystkich obszarach jego aktywności: gospodarce wodno-ściekowej, edukacji, drogach, ochronie środowiska, infrastrukturze sportowej i rekreacyjnej oraz bezpieczeństwie mieszkańców. Plan finansowania gminnych inwestycji opiera się na pełnym wykorzystaniu ostatnich już znaczących unijnych dotacji dla samorządów gminnych, które szacujemy w przypadku naszej gminy na 16 milionów zł. W samym 2017 roku na wydatki majątkowe na gminne zadania budowlane planujemy przeznaczyć ponad 24 mln zł.
Najwyższa w historii gminy Psary kwota przeznaczona na budowę i modernizację obiektów kubaturowych
Obecnie bardzo zaawansowane prace prowadzone są przy budowie przedszkola przy szkole podstawowej w Gródkowie. Jest to inwestycja warta blisko 1,5 miliona zł, z czego gmina otrzymała unijne dofinansowanie wynoszące ponad 864 tysiące zł. Przestrzeń nowej placówki dla najmłodszych mieszkańców jest podzielona na 3 sale, co pozwoli na utworzenie dodatkowej klasy przedszkolnej i przyjmowanie także 3 i 4 latków. Wokół obiektu powstaje m.in. nowy plac zabaw i miejsca parkingowe. Prace budowlane zakończą się w połowie grudnia.
W budynku remizy OSP Psary i Gminnej Biblioteki Publicznej w Psarach w maju zakończono kompleksowy remont kuchni, w której oprócz nowych mebli i sprzętu zainstalowano funkcjonalną i w pełni wyposażoną kuchnię z dźwigiem towarowym. Modernizację przeszły również pomieszczenia Gminnej Biblioteki Publicznej. Koszt tej inwestycji wyniósł 301 954 zł.
Na ukończeniu jest również przebudowa placu przy remizie OSP Psary za ponad 1 milion 88 tysięcy złotych. Powstaje tam m.in. pierwszy w gminie skatepark, siłownia zewnętrzna dla dorosłych i nowy plac zabaw. Wykonany zostanie parking, nowa brukowana nawierzchnia pod scenę mobilną. Przestrzeń przy OSP Psary zyska nowe nasadzenia zieleni, alejki i miejsca odpoczynkowe, pojawi się w tym miejscu także nowe ogrodzenie, oświetlenie i monitoring. Skorygowany zostanie wjazd dla wozów strażackich, a przy zatoce autobusowej na ul. Szkolnej powstanie chodnik. Prace potrwają do końca października.
Po wielu latach starań rozpoczęła się[nbsp] realizacja ogromnej inwestycji za przeszło 6 milionów 11 tysięcy zł jaką jest kompleksowy remont i przebudowa kompleksu remizy Ochotniczej Straży Pożarnej w Strzyżowicach, w której mieszczą się również: placówka pocztowa, filia Gminnej Biblioteki Publicznej, czy ośrodek zdrowa. W części budynku znajdującej się do tej pory w stanie surowym, wydzielone zostaną dwie główne sale – audytoryjna z pochyłą widownią dla ponad 200 widzów i konferencyjno-cateringowa. Wyremontowana zostanie również część już istniejąca, wykorzystywana przez inne instytucje. Gmina Psary uzyskała gwarancję na dotacje do tego przedsięwzięcia w wysokości blisko 740 tysięcy zł, przy czym czeka jeszcze na ocenę drugiego wniosku o dofinansowanie na ten cel o wartości blisko 700 tysięcy zł. W zmodernizowanym budynku powstanie Centrum Usług Społecznych, a prace mają potrwać do końca października 2018 r.
Prace trwają także w budynku Ochotniczej Straży Pożarnej w Górze Siewierskiej, w którym[nbsp] przeprowadzana jest przebudowa i remont generalny tego obiektu połączony z jego[nbsp] termomodernizacją. Wartość tej inwestycji, realizowanej również z unijnym dofinansowaniem, opiewa na blisko 2 miliony 250 tysięcy zł, a termin zakończenia prac planowany jest na koniec lipca 2018 r.
Jesienią samorząd gminy Psary planuje ogłoszenie przetargu na budowę przedszkola i żłobka w Psarach. Wydane już zostało prawomocne pozwolenie na budowę tego obiektu a inwestycja ta według kosztorysów ma wynieść ponad 6 mln zł. Budynek będzie wolnostojący, dwukondygnacyjny o powierzchni użytkowej przeszło 1400 m². Na parterze zaprojektowano dwa oddziały żłobka dla 32 dzieci w wieku od 12 do 36 miesięcy. W skład oddziału wchodzi sala zabaw oraz wspólna dla obu oddziałów sala do odpoczynku. Na pierwszym piętrze natomiast zaprojektowano czterooddziałowe przedszkole dla 100 dzieci w wieku od 3 do 6 lat.
W zakresie rozwoju gminnej edukacji w gminie Psary wykonano w tym roku także szereg mniejszych prac, jak remont w Gimnazjum w Psarach, przygotowujący tę placówkę do przekształcenia w szkołę[nbsp] podstawową, nasadzenia roślinności na placu rekreacyjnym przy szkole w Sarnowie za ponad 34 tysięcy złotych. W budynku przedszkola w Sarnowie powstaje także pomieszczenie harcówki, której koszt wraz z wyposażeniem wyniesie 20 000 zł.
W zakresie modernizacji gminnych obiektów kubaturowych do końca 2017 roku zostanie ogłoszony przetarg na przebudowę i termomodernizację budynku po szkole w Goląszy Górnej, koszt tego przedsięwzięcia według wartości kosztorysowych wyniesie ponad 2 mln zł.
Na rok 2019 z kolei zaplanowane jest wybudowanie Centrum Edukacji Ekologicznej w Górze Siewierskiej, którego wartość według kosztorysu szacowana jest na 3,5 mln zł.
[nbsp]
[nbsp]Inwestycje w zakresie gospodarki wodno - kanalizacyjnej
[nbsp]Jednym z największych zadań, które ruszyło pełną parą w tym roku jest wymiana 5 odcinków sieci wodociągowej o łącznej długości blisko 15 km. Inwestycja ta została podzielona na 3 zadania, a jej łączny koszt wynosi ponad 3 mln 370 tys. zł. Pierwsze zadanie zostało już zrealizowane w Strzyżowicach na ul. Żwirowej, w Psarach na ul. Polnej i Gródkowskiej, w Sarnowie na ul. Źródlanej i w Malinowicach na ul. Słonecznej. Drugie obejmie budowę sieci w Malinowicach: na ul. Krótkiej oraz od Stacji Uzdatniania Wody przy ul. Wiejskiej, aż do Dąbia do ul. Pocztowej. Ostatnie prace prowadzone będą na odcinku Brzękowice Dolne – Goląsza Biska – zbiornik Góra Siewierska oraz w Strzyżowicach na ul. Parkowej. Realizacja pierwszego zadania zakończyła się w lipcu, a dwóch kolejnych właśnie się rozpoczęła. Prace potrwają do połowy 2019 roku.
Na bardzo zaawansowanym etapie są również prace projektowe przy opracowywaniu dokumentacji budowlanej nowej sieci kanalizacji sanitarnej o długości ok. 30 km dla około 1/3 mieszkańców gminy oraz zbiorczej gminnej oczyszczalni ścieków. Będzie to pierwszy etap sieci kanalizacji sanitarnej w naszej gminie. Przygotowywane są także projekty budowlane przebudowy kilkunastu odcinków dróg gminnych i powiatowych, w których ta kanalizacja zostanie umieszczona. Pozwoli to na ulepszenie infrastruktury drogowej, poprzez wybudowanie dodatkowych chodników, odwodnień oraz położenie nowych nakładek asfaltowych na tych drogach. Budowa zbiorczego systemu transportu i oczyszczania ścieków[nbsp] to ogromne przedsięwzięcie warte ok. 50 mln zł, które będzie nadawać ton przyszłym gminnym inwestycjom.
Kolejną dużą inwestycją do realizacji w najbliższych latach jest budowa sieci wodociągowej i kanalizacji sanitarnej wzdłuż drogi wojewódzkiej 913 w Psarach, Gródkowie i Strzyżowicach, która wykonywana będzie równolegle z przebudową drogi wojewódzkiej przez Zarząd Dróg Wojewódzkich. W 2018 roku planujemy także wymianę wodociągu w Sarnowie, Strzyżowicach, Gródkowie, Brzękowicach Górnych i Preczowie.
[nbsp]Budowy i remonty dróg
[nbsp]Wszystkie przebudowy i remonty dróg w bieżącym roku warte są ponad 5 mln złotych[nbsp] a największą inwestycją drogową jest przebudowa ulicy Podwale w Strzyżowicach wraz z budową kanalizacji sanitarnej. Koszt tego zadania to ponad 1 milion 800 tysięcy złotych. Wymieniona zostanie konstrukcja jezdni, a starą cegłę klinkierową zastąpi nowa nawierzchnia z kostki betonowej wibroprasowanej.
Zaawansowane są obecnie prace przy przebudowie ul. Wspólnej w Gródkowie i w Psarach. Inwestycja obejmuje budowę odcinka drogi gminnej z obustronnym krawężnikiem oraz budowę odwodnienia. Wartość przedsięwzięcia wynosi ponad 1 milion 40 tysięcy zł, a termin zakończenia prac planowany jest na koniec września.
Przy szkole i przedszkolu w Strzyżowicach za ponad 240 tysięcy zł przebudowany zostanie parking i powstanie pętla do zawracania samochodów, dzięki której usprawni się ruch i poprawi bezpieczeństwo przy tym największym zespole szkolno-przedszkolnym w gminie. Zgodnie z umową roboty potrwają w tym miejscu do połowy października.
Kolejną gminną drogą, na której wkrótce ruszą prace jest ul. Podgórna w Sarnowie. W ramach tego wartego blisko 330 tysięcy zł zadania powstanie kryta kanalizacja deszczowa, dla której ujściem będzie rów o długości ok. 300 metrów. W planach na ten rok jest także przeprowadzenie kolejnego przetargu na wyłonienie wykonawcy przebudowy ul. Zielonej w Preczowie od skrzyżowania z ul. Jaworową do posesji nr 11a. Inwestycja obejmie rozbiórkę warstwy asfaltowej, wykonanie wyrównania i uzupełnienia istniejącej podbudowy kruszywem oraz wykonanie nawierzchni z kostki betonowej. Długość remontowanego odcinka drogi wyniesie 163 m, a w jego pasie drogowym zostanie wykonana kanalizacja sanitarna ciśnieniowa.
Przystąpiliśmy już również do utwardzenia 12 odcinków dróg gminnych kruszywem, o łącznej długości ponad 2 km za ponad 300 tysięcy złotych.[nbsp]
Wśród zadań drogowych na 2018 rok jest również wykonanie pierwszego etapu modernizacji drogi na Brzękowickim Wale.
Pod koniec sierpnia bieżącego roku samorządowi województwa śląskiego przyznano 50 milionów zł dotacji z unijnych środków na kompleksową przebudowę całej drogi wojewódzkiej nr 913. Informacja ta wieńczy lata zabiegów i przygotowań do realizacji tej inwestycji. Samorząd gminy Psary ma zatem nadzieję, że Zarząd Dróg Wojewódzkich w Katowicach już wkrótce ogłosi przetarg na realizację tego zadania.
Warto wspomnieć, że w 2017 roku samorząd gminny przeznaczył ponad 200 tys. zł na remont cmentarza komunalnego w Strzyżowicach. W sierpniu zakończono prace związane m. in. z utwardzeniem alejek, terenu przed i za kaplicą oraz obszaru znajdującego się przy krzyżu. Do października zakończy się także remont kaplicy znajdującej się na terenie cmentarza, podczas którego naprawiony będzie dach, wymieniona stolarka okienna i drzwiowa oraz wyremontowana elewacja.
Od niedawna mieszkańcy mogą korzystać także z nowego parkingu przy Gminnym Ośrodku Zdrowia w Psarach, gdzie powstało 15 miejsc postojowych za blisko 40 tys. zł.
[nbsp]
[nbsp]Ochrona środowiska i odnawialne źródła energii
[nbsp]Jedną z priorytetowych kwestii dla samorządu gminnego jest ochrona środowiska naturalnego.
Został już ogłoszony przetarg na wyłonienie wykonawcy, który wybuduje na ul. Irysów w Psarach oraz na Osiedlu Czerwony Kamień w Górze Siewierskiej[nbsp] neutralne dla środowiska oświetlenie hybrydowe, które będzie dofinansowane ze środków unijnych. Lampy hybrydowego oświetlenia ulicznego zasilane są jedynie z turbiny wiatrowej i ogniwa fotowoltaicznego, w jakie są wyposażone. Wartość projektu to 1,8 mln zł, a przyznana gminie unijna dotacja to ponad 1 milion 255 tysięcy zł.
Gmina planuje także kompleksową modernizację energetyczną następujących należących do niej budynków:[nbsp] remiz w Strzyżowicach i w Górze Siewierskiej, budynku byłej szkoły w Goląszy Górnej oraz szkoły podstawowej w Strzyżowicach. Łączna wartość prac termomodernizacyjnych w tych 4 obiektach wyniesie 5,2 mln zł z czego 3,1 mln zł ma stanowić unijna dotacja. Prace w remizach w Strzyżowicach i Górze Siewierskiej już rozpoczęły się i potrwają do jesieni przyszłego roku.
Do końca roku na dziewięciu gminnych obiektach kosztem blisko 985 tysięcy zł przy przeszło 80%-towej unijnej dotacji zostaną zamontowane instalacje fotowoltaiczne do produkcji energii elektrycznej.
Prócz wyżej wspominanych przedsięwzięć, przeznaczamy również ogromne środki na dotacje dla mieszkańców, by mogli przeprowadzić termorenowacje własnych budynków mieszkalnych.
Pierwszym i najbardziej zaawansowanym obecnie programem proekologicznym w gminie Psary jest program ograniczenia niskiej emisji. Mieszkaniec może uzyskać dotację do 40 tysięcy złotych na docieplenie ścian, budynku, stropu i dachu oraz wymianę stolarki okiennej i drzwiowej. Łącznie podpisano 123 umowy o wartości ponad 2 milionów 574 tysięcy złotych. Wspiera nas w tym zadaniu Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, który udzielił gminie umarzalnej pożyczki na ten cel.
Kolejny program ekodotacji dla mieszkańców wspiera ich w wymianie starych kotłów węglowych na nowe opalane gazem ziemnym lub peletem. W tym roku zakończyliśmy prace projektowe oraz podpisaliśmy 50 umów z mieszkańcami, a w maju złożyliśmy wniosek o udzielenie unijnej dotacji w wysokości ponad 2 mln zł na ten cel.
W sierpniu Urząd Gminy Psary zakończył nabór wniosków do programu słoneczna gmina. Mieszkańcy mogą w jego ramach otrzymać dofinansowanie na zakup i instalację odnawialnych źródeł energii. Unijna dotacja przeznaczona zostanie na zakup ogniw fotowoltaicznych do produkcji energii elektrycznej, paneli solarnych do podgrzewania wody bieżącej i pomp ciepła.
W tym roku przeprowadzony został także nabór wniosków do projektu, który zakłada demontaż, wywóz i unieszkodliwienie odpadów zawierających azbest oraz odtworzenie pokryć dachowych. Dzięki unijnej dotacji mieszkańcy mogą ubiegać się w nim o dofinansowanie wynoszące do 27 tysięcy zł na gospodarstwo domowe.
Łącznie na programy dotacji dla mieszkańców, czyli dofinansowania do termomodernizacji budynków, wymianę kotłów, usuwanie azbestu oraz montaż instalacji odnawialnych źródeł energii samorząd gminy Psary przeznaczy 7,8 mln zł.
[nbsp]
[nbsp]Inwestycje w sport i rekreację
[nbsp]Zakończyły się już prace na stadionie w Strzyżowicach, gdzie m.in. powstała nowa zadaszona trybuna, wiele miejsc parkingowych, monitoring, oświetlenie sportowe umożliwiające treningi po zmroku, szlaki komunikacyjne z kostki brukowej i droga dojazdowa od ul. Podwale. Wartość tej inwestycji to blisko 1 mln 200 tys. zł.
Całkiem nowe oblicze zyskuje również stadion w Sarnowie. Powstaje tam nowa szatnia, a także murawa z systemem automatycznego nawadniania, zadaszone trybuny i oświetlenie umożliwiające treningi po zmierzchu. Koszt modernizacji tego stadionu sięga 1 miliona 675 tysięcy zł a prace potrwają do końca jesieni 2017 roku.
W lipcu na stadionie w Psarach został zamontowany system automatycznego nawadniania wyposażony w 24 zraszacze. Wartość przedsięwzięcia to blisko 28 tysięcy zł.
Obecnie trwają przygotowania do przetargów na budowę placu zabaw w Dąbiu Chrobakowym oraz zagospodarowanie otoczenia wokół budynku byłej szkoły w Malinowicach, gdzie powstaną m.in. zadaszone altany i parking. W 2018 roku planujemy również budowę nowego placu zabaw przy przedszkolu w Sarnowie.
[nbsp]
[nbsp]Poprawa bezpieczeństwa mieszkańców gminy Psary
[nbsp]W tym roku do Ochotniczych Straży Pożarnych trafią dwa nowe wozy bojowe. Duży, ciężki samochód ratowniczo-gaśniczy został już zakupiony i uroczyście przekazany do jednostki OSP w Strzyżowicach. Jest to zakup o wartości 850 tys. zł, z czego otrzymano łączne dofinansowanie z budżetu województwa śląskiego, WFOŚiGW oraz KSRG w wysokości 400 tysięcy złotych. Lekki samochód pożarniczy zakupiony w całości ze środków budżetu gminy Psary za ponad 230 tysięcy zł trafi do jednostki OSP w Preczowie już w połowie września.
Trwa również rozbudowa nowoczesnego systemu monitoringu wizyjnego w gminie Psary. Zainstalowano, zakupione w grudniu ubiegłego roku, nowe kamery, system sygnalizacji i włamania oraz dźwiękowy system ostrzegania. Montaż urządzeń odbył się w ważnych dla mieszkańców gminy miejscach użyteczności publicznej, a jego koszt wynosi nieco ponad 130 tysięcy zł.
[nbsp]Finansowanie gminnego rozwoju
Lata 2017, 2018, 2019, w których łącznie planujemy realizację zadań budowlanych za kwotę ponad 57 mln zł, to niespotykany dotąd okres rozwoju naszej gminy. Warto zaznaczyć, że w samym roku 2017 na inwestycje planujemy przeznaczyć ponad 24 mln zł, czyli prawie tyle samo co w latach 2010-2014, kiedy łącznie wyniosły one 24,5 mln zł !
Tak intensywny rozwój jest możliwy dzięki odpowiedniemu i skutecznemu zarządzaniu gminnymi finansami, które przełożyło się na wzrost potencjału rozwojowego naszej gminy. Na finansowanie blisko 70 zadań za kwotę ponad 57 mln zł w okresie najbliższych 3 lat składają się środki własne gminy, czyli tzw. nadwyżka operacyjna wynosząca łącznie ok. 15 mln zł oraz pozyskiwane krajowe i unijne dotacje wynoszące ok. 16 mln zł. Pozostała część zostanie sfinansowana z emisji gminnych obligacji komunalnych, częściowo umarzalnych pożyczek z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz środków uzyskanych ze sprzedaży gminnych działek budowlanych.
Zaciągnięcie powyższych zobowiązań zostało poprzedzone długotrwałymi pracami analitycznymi, które miały odpowiedzieć na pytanie, z jakich narzędzi i źródeł oraz na jaki czas gmina powinna pożyczyć pieniądze. Na przełomie 2016 i 2017 r. specjalistyczna firma doradcza Aesco Group z Warszawy przeprowadziła prace analityczne, w efekcie których powstał Program Finansowania Inwestycji Komunalnych dla gminy Psary. W opracowaniu profesjonaliści prognozowali przyszłe dochody gminy oraz[nbsp] wydatki naszego samorządu w ciągu najbliższych 20 lat. Przeanalizowano wiele czynników wpływających na możliwości finansowe gminy, a mianowicie: planowany wzrost dochodów bieżących, wieloletni plan inwestycyjny, możliwości finansowania spłat zadłużenia, okres karencji w spłacie oraz zachowanie poziomu długu i wskaźników obsługi zadłużenia w marginesie bezpieczeństwa. Przeprowadzone analizy potwierdziły, że gminę stać na zaciągnięcie zobowiązań finansowych na realizację niezwykle wysokich wydatków majątkowych w latach 2017-2019 oraz później w przyszłości na budowę zbiorowego systemu oczyszczania ścieków. Sugerowanym w opracowaniu sposobem na pozyskiwanie środków zewnętrznych były obligacje komunalne. Rozwiązanie to potwierdziły analizy powołanego przez wójta spośród pracowników Urzędu Gminy zespołu do spraw finansowania gminnych wydatków majątkowych.
Na wniosek wójta montaż finansowy gminnych inwestycji zaakceptowali radni Rady Gminy Psary, którzy uchwałą wyrazili zgodę na emisję obligacji w latach 2017 i 2018 o łącznej wartości 21,5 mln zł. Urząd Gminy Psary ogłosił konkurs ofert na wybór Agenta Emisji obligacji komunalnych. Najkorzystniejszą ofertę, spośród 3 złożonych, przedstawił Bank PKO BP, z którym podpisano umowę 18 lipca. Umowa została zawarta na bardzo korzystnych warunkach cenowych dla gminy z uwagi na refinansowanie części obligacji środkami z Europejskiego Banku Inwestycyjnego. Red.